Sağ koroner arterin dominantlığı nedir?

Koroner arter dominantlığı, kalbin arka bölgelerinin kanlanmasını sağlayan ana damarın kaynağını tanımlayan anatomik bir kavramdır. En sık görülen form olan sağ dominantlıkta, posterior inen arter ve posterolateral dallar sağ koroner arterden köken alır. Bu anatomik varyasyon, koroner arter hastalığının teşhisi ve tedavi stratejilerinin belirlenmesinde klinik açıdan büyük önem taşımaktadır.

20 Kasım 2025

Sağ Koroner Arterin Dominantlığı Nedir?


Sağ koroner arterin dominantlığı, kalbin arka yüzünü (inferior yüz) ve kalbin iki karıncığı arasındaki bölümün (interventriküler septum) beslenmesinden hangi koroner arterin sorumlu olduğunu tanımlayan bir terimdir. Kalbin kan dolaşımında, genellikle sağ koroner arter (RCA) veya sol sirkumfleks arter (LCx) bu bölgeleri besleyen ana damar olarak işlev görür. Eğer bu bölgeleri sağ koroner arter besliyorsa, bu duruma "sağ dominantlık" denir.

Kalbin Koroner Dolaşımı ve Dominantlık Kavramı

Kalp, kendi kas dokusunu beslemek için koroner arterlere dayanır. Temel koroner arterler şunlardır:
  • Sol ana koroner arter: İki ana dala ayrılır: sol ön inen arter (LAD) ve sol sirkumfleks arter (LCx).
  • Sağ koroner arter (RCA): Genellikle sağ ventrikül ve kalbin arka kısımlarını besler.
Dominantlık, posterior descending artery (PDA) ve posterolateral dallar gibi arterlerin hangi damardan kaynaklandığına bağlıdır. Bu arterler, kalbin kritik arka bölgelerini besler.

Sağ Dominantlığın Özellikleri

Sağ dominantlık durumunda:
  • PDA ve genellikle posterolateral dallar sağ koroner arterden çıkar.
  • Bu, sağ koroner arterin kalbin arka yüzünün çoğunu ve interventriküler septumun posterior kısmını beslediği anlamına gelir.
  • İnsanların yaklaşık %70-80'inde sağ dominantlık görülür, bu da en yaygın dominantlık tipidir.
Sağ dominant bir sistemde, sağ koroner arterin tıkanıklığı veya hastalığı, kalbin arka bölgelerinde ciddi hasar riski oluşturabilir.

Diğer Dominantlık Tipleri

Sağ dominantlığın yanı sıra iki tip daha vardır:
  • Sol Dominantlık: PDA ve posterolateral dallar sol sirkumfleks arterden kaynaklanır. Bu, nüfusun yaklaşık %10-15'inde görülür ve sol koroner sistemin daha geniş bir alanı beslediğini gösterir.
  • Balanced (Dengeli) Dominantlık: PDA sağ koroner arterden, posterolateral dallar ise sol sirkumfleks arterden gelir. Bu tip yaklaşık %10-20 oranında görülür.

Klinik Önemi

Sağ koroner arterin dominantlığı, kalp hastalıklarının teşhisi ve tedavisi açısından önemlidir:
  • Koroner arter hastalığı tanısı: Anjiyografi gibi görüntüleme yöntemlerinde dominantlık tipi belirlenerek, tıkanıklıkların etkisi değerlendirilir.
  • Müdahale planlaması: Sağ dominantlıkta, sağ koroner arterdeki bir tıkanıklık daha geniş bir alanı etkileyebileceğinden, stentleme veya bypass cerrahisi gibi tedaviler buna göre planlanır.
  • Prognoz: Dominantlık tipi, miyokard enfarktüsü gibi durumlarda hasarın yaygınlığını ve hastanın iyileşme sürecini etkileyebilir.

Sonuç

Sağ koroner arterin dominantlığı, kalbin arka bölgelerinin beslenmesinden sağ koroner arterin sorumlu olduğu yaygın bir anatomik varyasyondur. Bu bilgi, kardiyologlar ve kalp cerrahları için hastalıkların yönetiminde kritik öneme sahiptir. Eğer kalp sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Pulmoner Arter Belirtileri ve Tedavisi
Pulmoner Arter Belirtileri ve Tedavisi
Arter Basıncı
Arter Basıncı
Vertebral Arter Belirtileri ve Tedavisi
Vertebral Arter Belirtileri ve Tedavisi
Koroner Arter Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Koroner Arter Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
İliak Arter Belirtileri ve Tedavisi
İliak Arter Belirtileri ve Tedavisi
;