Vertebral arter, insan beynini besleyen omurganın iki yanında bulunan dört ana damardan ikisi olarak bilinir. Beynin arka tarafında omurganın her iki yanında yer alan bu damarlar, vertebral arterler olarak adlandırılır. Vertebral arterler, kafa tasından yukarıya doğru çıkış yolunda bir merkezde birleşerek, beyin sapını besleyen baziler arteri oluşturur. Bu önemli iki damar, beyincik, beyin sapı ve beyinde bulunan görme merkezlerini besleyen hayati öneme sahip damarlardır. Beyinde iki adet bulunan vertebral arterlerden biri doğuştan ince yapılı olabilir. Bu damarlarda görülen hastalıklar arasında daralma sıkça rastlanır. Vertebral arterlerdeki ciddi daralmalar, beyin sapında ve beynin arka kısmında yetersiz beslenmeye yol açabilir ve bu durum çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.

Vertebral arterde daralma, vertebrobaziler yetmezlik olarak bilinen bir duruma yol açabilir ve baş dönmesi, atardamar debisi sorunları gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlık, meniere hastalığı veya vertigo gibi iç kulak problemleriyle ilişkilendirilebilir ve şiddetli baş dönmelerine neden olabilir. Vertebral arterlerdeki daralmalar, damarların yeterince beslenememesi ve beslenme bozuklukları nedeniyle beyincik ve beyin sapının sağlıklı çalışmamasına yol açabilir. Ayrıca, vertebral arterin köken aldığı kolu besleyen damarın daralması sonucunda, daralma olan kolun çalıştırılması ile kolun kan ihtiyacı artar ve bu ihtiyaç karşılanamadığında, hastada şiddetli baş dönmeleri, gözlerde kararma, bayılma ve fenalık hissi gibi belirtiler görülebilir.

Vertebral arter tanısı için genellikle Doppler ultrasonografi gibi renkli görüntüleme yöntemleri kullanılır. Ayrıca, vertebral arterlerde debi ölçümü yapılarak yetmezlik olup olmadığı belirlenir. Ancak, bu incelemeler hastalığın tanısı için yeterli olmayabilir. Son yıllarda, beyin damarlarının MR (Manyetik Rezonans) ve BT (Bilgisayarlı Tomografi) kullanımı yaygınlaşmıştır. Yapılan bu incelemeler sonuç vermezse, tanı için son olarak DSA (Dijital Subtraksiyon Anjiyografi) denilen anjiyografi yapılır. DSA, omurga hareketlerine bağlı daralma gibi nadir görülen hastalıklarda uygulanan bir görüntüleme yöntemi olarak bilinir.

Vertebral arter hastalığının tedavisinde öncelikle damarların darlığı çok ileri derecede değilse, hastaya kan inceltici ilaçlar verilerek başlanmalıdır. Ancak, damarlarındaki daralmalar ileri derecede ise ve beyin sapı beslenmesi sağlanamıyorsa, uygulanacak tek tedavi yöntemi olarak stentleme tedavisi tercih edilmelidir. Tedavi aşamasına karar verilmesi için bazı bulguların saptanması gerekmektedir. Bu bulgular arasında: